અંધશ્રદ્ધા છે આંધળી, વહેમ ને વંટોળે વહે
અંધશ્રદ્ધા છે આંધળી, વહેમને વંટોળે વહે;
અતીશ્રદ્ધા છે અવળચંડી, વેવલાપણાંનાં વાવેતર કરે…
યુરોપે અટપટાં યંત્રો શોધી ફીટ કર્યાં ફૅક્ટરીમાં;
આપણે સીદ્ધીયંત્રો બનાવી, ફીટ કર્યાં ફોટામાં.
પશ્ચીમે ઉપગ્રહ બનાવી, ગોઠવી દીધા અંતરીક્ષમાં;
આપણે ગ્રહોના નંગ બનાવી, મઢી દીધા અંગુઠીમાં.
જાપાન વીજાણુ યંત્રો થકી, સમૃદ્ધ બન્યું જગમાં;
આપણે વૈભવલક્ષ્મીનાં વ્રતો કરી, ગરીબી રાખી ઘરમાં.
અમેરીકા વૈજ્ઞાનીક અભીગમથી બળવાન બન્યો વીશ્વમાં;
આપણે ધાર્મીક કર્મકાંડો થકી, કંગાળ બન્યા દેશમાં.
પશ્ચીમે પરીશ્રમ થકી, સ્વર્ગ ઉતાર્યું આ લોકમાં;
આપણે પુજાપાઠ–ભક્તી કરી, સ્વર્ગ રાખ્યું પરલોકમાં.
ઍડવર્ડ જેનરે રસી શોધી, શીતળા નાબુદ કર્યા જગમાં;
આપણે શીતળાનાં મંદીર બાંધી, મુર્ખ ઠર્યા આખા જગમાં.
પર્યાવરણ–પ્રદુષણથી જયારે જગત આખું છે ચીંતામાં;
આપણે વૃક્ષો જંગલો કાપી, લાકડાં ખડક્યાં ચીતામાં…
વાસ્તુશાસ્ત્રનો દંભ ને વળગાડ, લોકોને પીડે આ દેશમાં;
ફાલતુશાસ્ત્ર છે એ, છેતરાશો નહીં, ઠગનારા ઘણા છે આ દેશમાં.
સાયંટીફીકલી બ્લડ ચૅક કરી, ઍંગેજમેન્ટ કરે પશ્ચીમમાં,
સંતાનોને ફસાવી જન્મકુંડળીમાં, લગ્નકુંડાળાં થાય આ દેશમાં.
લસણ–ડુંગળી–બટાકા ખાવાથી પાપ લાગે આ દેશમાં,
આખી ને આખી બેન્ક ખાવા છતાં પાપ ન લાગે આ દેશમાં
– ખીમજી કચ્છી
Andhashraddha Chhe Aandhali, Vahem Ne Vantole Vahe
Andhashraddhā chhe āndhaḷī, vahemane vanṭoḷe vahe;
Atīshraddhā chhe avaḷachanḍī, vevalāpaṇānnān vāvetar kare…
Yurope aṭapaṭān yantro shodhī fīṭ karyān fĕkṭarīmān;
Āpaṇe sīddhīyantro banāvī, fīṭ karyān foṭāmān.
Pashchīme upagrah banāvī, goṭhavī dīdhā antarīkṣhamān;
Āpaṇe grahonā nanga banāvī, maḍhī dīdhā anguṭhīmān.
Jāpān vījāṇu yantro thakī, samṛuddha banyun jagamān;
Āpaṇe vaibhavalakṣhmīnān vrato karī, garībī rākhī gharamān.
Amerīkā vaijnyānīk abhīgamathī baḷavān banyo vīshvamān;
Āpaṇe dhārmīk karmakānḍo thakī, kangāḷ banyā deshamān.
Pashchīme parīshram thakī, svarga utāryun ā lokamān;
Āpaṇe pujāpāṭha–bhaktī karī, svarga rākhyun paralokamān.
Ĕḍavarḍa jenare rasī shodhī, shītaḷā nābud karyā jagamān;
Āpaṇe shītaḷānān mandīr bāndhī, murkha ṭharyā ākhā jagamān.
Paryāvaraṇa–praduṣhaṇathī jayāre jagat ākhun chhe chīntāmān;
Āpaṇe vṛukṣho jangalo kāpī, lākaḍān khaḍakyān chītāmān…
Vāstushāstrano danbha ne vaḷagāḍa, lokone pīḍe ā deshamān;
Fālatushāstra chhe e, chhetarāsho nahīn, ṭhaganārā ghaṇā chhe ā deshamān.
Sāyanṭīfīkalī blaḍ chĕk karī, ĕngejamenṭa kare pashchīmamān,
Santānone fasāvī janmakunḍaḷīmān, lagnakunḍāḷān thāya ā deshamān.
Lasaṇa–ḍungaḷī–baṭākā khāvāthī pāp lāge ā deshamān,
Ākhī ne ākhī benka khāvā chhatān pāp n lāge ā deshamān
– Khīmajī Kachchhī