કૃષ્ણકળી
ગામનાં માણસ મૂરખાં રે
એને કાળવી કે’તા રે
હું કહેતો કૃષ્ણકળી, કૃષ્ણકળી
કૃષ્ણકળી રે
હરિની કૃષ્ણકળી રે
દીઠી વૈશાખને દા'ડે
સીમને કૂબે
બાપની વાડી રે
માથે કાંઈ ઘૂમટો નો'તો
ખંભે કાંઈ સંગટો નો'તો
ઝૂકાઝૂક ઊડતો ચોટો મોકળો
એની પીઠ પછાડી રે
કાળી! મર દેહડી કાળી
મેં તો જોઈ આંખ બે કાળી
બીજું કાંઈ દેખવું નો'તું
આંખ બે કાળી
હરણાંવાળી રે
આંજ્યા વિણ આંખ બે કાળી રે
ગામનાં માણસ મૂરખાં રે
એને કાળવી કે'તા રે
હું કહેતો કૃષ્ણકળી, કૃષ્ણકળી
કૃષ્ણકળી રે
હરિની કૃષ્ણકળી રે
આભે એક વાદળી ભાળી
ભાંભરી ઊઠી ગાય બે કાળી રે
આવી ફાળ પામતી બાળી
કાળવી એની ઝૂંપડી બા'રી રે
સુણી ગગડાટ ને
આભે શીંગ ઉલાળી
ગાવડી ચાલી રે
તે દી' મેં કાળવી દીઠી
દીઠી બસ આંખ બે મીઠી
બીજું કાંઈ દેખવું નો'તું
આંખ બે કાળી
હરણાંવાળી રે
આંજ્યા વિણ આંખ બે કાળી રે
ગામનાં માણસ મૂરખાં રે
એને કાળવી કે'તા રે
હું કહેતો કૃષ્ણકળી, કૃષ્ણકળી
કૃષ્ણકળી રે
હરિની કૃષ્ણકળી રે
ઊગમણી લેરખી આવે
મોલ ઝૂલાવે
ખાય હીંચોળા રે
સીમે કોઈ માનવી નો'તું
એક ઊભો હું
ન્યાળતો લીલા રે
મારી કોર ઠેરવી આંખ્યો
ઝાંખ્યો કે નવ રે ઝાંખ્યો?
હું જાણું, કાળવી જાણે,
કોઈ ત્રીજું જણ કાંઈ ન જાણે રે
કાળી! મર હોય એ કાળી
મેં તો બસ આંખડી ન્યાળી
બીજું કાંઈ ન્યાળવું નો'તું
આંખ બે કાળી
હરણાંવાળી રે
આંજ્યા વિણ આંખ બે કાળી રે
ગામનાં માણસ મૂરખાં રે
એને કાળવી કે'તા રે
હું કહેતો કૃષ્ણકળી, કૃષ્ણકળી
કૃષ્ણકળી રે
હરિની કૃષ્ણકળી રે
એવો જગ જેઠ બેઠો ને
મેવલો બેઠો આભ ઈશાને રે
એવી આષાઢની બાદલ-છાંયડી
કાળી રાવટી તાણે રે
એવી કોઈ શ્રાવણી રાતે
દિલ એકાએક
ડોલવા લાગે રે
એવી એક કાળવી કેરાં
કાજળ-ઘેરાં સ્મરણાં જાગે રે
ગામનાં લોકો કાળવી કો'
દિલ ચાય તે કે'જો રે
હું તો કહું કૃષ્ણકળી, કૃષ્ણકળી
કૃષ્ણકળી રે
હરિની કૃષ્ણકળી રે
માથે કાંઈ ઓઢણી નો'તી
વેળા લાજવાનીય નો'તી
બીજું કાંઈ ન્યાળવું નો'તું
બસ દીઠી બે આંખડી કાળી રે
કાળી કાળી મેઘની છાયા હેઠ
મેં દીઠી આંખ બે કાળી રે
કાળી કાળી હરણાંવાળી રે
ગામનાં માણસ મૂરખાં રે
એને કાળવી કે'તા રે
હું કહેતો કૃષ્ણકળી, કૃષ્ણકળી
કૃષ્ણકળી રે
હરિની કૃષ્ણકળી રે
कृष्णकळी
गामनां माणस मूरखां रे
एने काळवी के’ता रे
हुं कहेतो कृष्णकळी, कृष्णकळी
कृष्णकळी रे
हरिनी कृष्णकळी रे
दीठी वैशाखने दा'डे
सीमने कूबे
बापनी वाडी रे
माथे कांई घूमटो नो'तो
खंभे कांई संगटो नो'तो
झूकाझूक ऊडतो चोटो मोकळो
एनी पीठ पछाडी रे
काळी! मर देहडी काळी
में तो जोई आंख बे काळी
बीजुं कांई देखवुं नो'तुं
आंख बे काळी
हरणांवाळी रे
आंज्या विण आंख बे काळी रे
गामनां माणस मूरखां रे
एने काळवी के'ता रे
हुं कहेतो कृष्णकळी, कृष्णकळी
कृष्णकळी रे
हरिनी कृष्णकळी रे
आभे एक वादळी भाळी
भांभरी ऊठी गाय बे काळी रे
आवी फाळ पामती बाळी
काळवी एनी झूंपडी बा'री रे
सुणी गगडाट ने
आभे शींग उलाळी
गावडी चाली रे
ते दी' में काळवी दीठी
दीठी बस आंख बे मीठी
बीजुं कांई देखवुं नो'तुं
आंख बे काळी
हरणांवाळी रे
आंज्या विण आंख बे काळी रे
गामनां माणस मूरखां रे
एने काळवी के'ता रे
हुं कहेतो कृष्णकळी, कृष्णकळी
कृष्णकळी रे
हरिनी कृष्णकळी रे
ऊगमणी लेरखी आवे
मोल झूलावे
खाय हींचोळा रे
सीमे कोई मानवी नो'तुं
एक ऊभो हुं
न्याळतो लीला रे
मारी कोर ठेरवी आंख्यो
झांख्यो के नव रे झांख्यो?
हुं जाणुं, काळवी जाणे,
कोई त्रीजुं जण कांई न जाणे रे
काळी! मर होय ए काळी
में तो बस आंखडी न्याळी
बीजुं कांई न्याळवुं नो'तुं
आंख बे काळी
हरणांवाळी रे
आंज्या विण आंख बे काळी रे
गामनां माणस मूरखां रे
एने काळवी के'ता रे
हुं कहेतो कृष्णकळी, कृष्णकळी
कृष्णकळी रे
हरिनी कृष्णकळी रे
एवो जग जेठ बेठो ने
मेवलो बेठो आभ ईशाने रे
एवी आषाढनी बादल-छांयडी
काळी रावटी ताणे रे
एवी कोई श्रावणी राते
दिल एकाएक
डोलवा लागे रे
एवी एक काळवी केरां
काजळ-घेरां स्मरणां जागे रे
गामनां लोको काळवी को'
दिल चाय ते के'जो रे
हुं तो कहुं कृष्णकळी, कृष्णकळी
कृष्णकळी रे
हरिनी कृष्णकळी रे
माथे कांई ओढणी नो'ती
वेळा लाजवानीय नो'ती
बीजुं कांई न्याळवुं नो'तुं
बस दीठी बे आंखडी काळी रे
काळी काळी मेघनी छाया हेठ
में दीठी आंख बे काळी रे
काळी काळी हरणांवाळी रे
गामनां माणस मूरखां रे
एने काळवी के'ता रे
हुं कहेतो कृष्णकळी, कृष्णकळी
कृष्णकळी रे
हरिनी कृष्णकळी रे
Krushnakali
Gamanan manas murakhan re
ene kalavi ke’ta re
hun kaheto krushnakali, krushnakali
krushnakali re
harini krushnakali re
dithi vaishakhane da'de
simane kube
bapani vadi re
mathe kani ghumato no'to
khanbhe kani sangato no'to
zukazuk udato choto mokalo
eni pith pachhadi re
kali! Mar dehadi kali
men to joi ankh be kali
bijun kani dekhavun no'tun
ankh be kali
harananvali re
anjya vin ankh be kali re
gamanan manas murakhan re
ene kalavi ke'ta re
hun kaheto krushnakali, krushnakali
krushnakali re
harini krushnakali re
abhe ek vadali bhali
bhanbhari uthi gaya be kali re
avi fal pamati bali
kalavi eni zunpadi ba'ri re
suni gagadat ne
abhe shinga ulali
gavadi chali re
te di' men kalavi dithi
dithi bas ankh be mithi
bijun kani dekhavun no'tun
ankh be kali
harananvali re
anjya vin ankh be kali re
gamanan manas murakhan re
ene kalavi ke'ta re
hun kaheto krushnakali, krushnakali
krushnakali re
harini krushnakali re
ugamani lerakhi ave
mol zulave
khaya hinchola re
sime koi manavi no'tun
ek ubho hun
nyalato lila re
mari kor theravi ankhyo
zankhyo ke nav re zankhyo?
hun janun, kalavi jane,
koi trijun jan kani n jane re
kali! Mar hoya e kali
men to bas ankhadi nyali
bijun kani nyalavun no'tun
ankh be kali
harananvali re
anjya vin ankh be kali re
gamanan manas murakhan re
ene kalavi ke'ta re
hun kaheto krushnakali, krushnakali
krushnakali re
harini krushnakali re
evo jag jeth betho ne
mevalo betho abh ishane re
evi ashadhani badala-chhanyadi
kali ravati tane re
evi koi shravani rate
dil ekaeka
dolava lage re
evi ek kalavi keran
kajala-gheran smaranan jage re
gamanan loko kalavi ko'
dil chaya te ke'jo re
hun to kahun krushnakali, krushnakali
krushnakali re
harini krushnakali re
mathe kani odhani no'ti
vela lajavaniya no'ti
bijun kani nyalavun no'tun
bas dithi be ankhadi kali re
kali kali meghani chhaya hetha
men dithi ankh be kali re
kali kali harananvali re
gamanan manas murakhan re
ene kalavi ke'ta re
hun kaheto krushnakali, krushnakali
krushnakali re
harini krushnakali re
Kṛuṣhṇakaḷī
Gāmanān māṇas mūrakhān re
ene kāḷavī ke’tā re
hun kaheto kṛuṣhṇakaḷī, kṛuṣhṇakaḷī
kṛuṣhṇakaḷī re
harinī kṛuṣhṇakaḷī re
dīṭhī vaishākhane dā'ḍe
sīmane kūbe
bāpanī vāḍī re
māthe kānī ghūmaṭo no'to
khanbhe kānī sangaṭo no'to
zūkāzūk ūḍato choṭo mokaḷo
enī pīṭh pachhāḍī re
kāḷī! Mar dehaḍī kāḷī
men to joī ānkh be kāḷī
bījun kānī dekhavun no'tun
ānkh be kāḷī
haraṇānvāḷī re
ānjyā viṇ ānkh be kāḷī re
gāmanān māṇas mūrakhān re
ene kāḷavī ke'tā re
hun kaheto kṛuṣhṇakaḷī, kṛuṣhṇakaḷī
kṛuṣhṇakaḷī re
harinī kṛuṣhṇakaḷī re
ābhe ek vādaḷī bhāḷī
bhānbharī ūṭhī gāya be kāḷī re
āvī fāḷ pāmatī bāḷī
kāḷavī enī zūnpaḍī bā'rī re
suṇī gagaḍāṭ ne
ābhe shīnga ulāḷī
gāvaḍī chālī re
te dī' men kāḷavī dīṭhī
dīṭhī bas ānkh be mīṭhī
bījun kānī dekhavun no'tun
ānkh be kāḷī
haraṇānvāḷī re
ānjyā viṇ ānkh be kāḷī re
gāmanān māṇas mūrakhān re
ene kāḷavī ke'tā re
hun kaheto kṛuṣhṇakaḷī, kṛuṣhṇakaḷī
kṛuṣhṇakaḷī re
harinī kṛuṣhṇakaḷī re
ūgamaṇī lerakhī āve
mol zūlāve
khāya hīnchoḷā re
sīme koī mānavī no'tun
ek ūbho hun
nyāḷato līlā re
mārī kor ṭheravī ānkhyo
zānkhyo ke nav re zānkhyo?
hun jāṇun, kāḷavī jāṇe,
koī trījun jaṇ kānī n jāṇe re
kāḷī! Mar hoya e kāḷī
men to bas ānkhaḍī nyāḷī
bījun kānī nyāḷavun no'tun
ānkh be kāḷī
haraṇānvāḷī re
ānjyā viṇ ānkh be kāḷī re
gāmanān māṇas mūrakhān re
ene kāḷavī ke'tā re
hun kaheto kṛuṣhṇakaḷī, kṛuṣhṇakaḷī
kṛuṣhṇakaḷī re
harinī kṛuṣhṇakaḷī re
evo jag jeṭh beṭho ne
mevalo beṭho ābh īshāne re
evī āṣhāḍhanī bādala-chhānyaḍī
kāḷī rāvaṭī tāṇe re
evī koī shrāvaṇī rāte
dil ekāeka
ḍolavā lāge re
evī ek kāḷavī kerān
kājaḷa-gherān smaraṇān jāge re
gāmanān loko kāḷavī ko'
dil chāya te ke'jo re
hun to kahun kṛuṣhṇakaḷī, kṛuṣhṇakaḷī
kṛuṣhṇakaḷī re
harinī kṛuṣhṇakaḷī re
māthe kānī oḍhaṇī no'tī
veḷā lājavānīya no'tī
bījun kānī nyāḷavun no'tun
bas dīṭhī be ānkhaḍī kāḷī re
kāḷī kāḷī meghanī chhāyā heṭha
men dīṭhī ānkh be kāḷī re
kāḷī kāḷī haraṇānvāḷī re
gāmanān māṇas mūrakhān re
ene kāḷavī ke'tā re
hun kaheto kṛuṣhṇakaḷī, kṛuṣhṇakaḷī
kṛuṣhṇakaḷī re
harinī kṛuṣhṇakaḷī re
Source : ઝવેરચંદ મેઘાણી