બાકસ નામે ધરમ
બાકસ નામે ધરમ ધરમમાં દીવાસળીનાં ટોળાં જી
એક જ પળમાં ઝડપી લીધાં કૈંક કબૂતર ભોળાં જી
પીંછાં બાળ્યાં પાંખો બાળી બાળી એની ચાંચો જી
પછી કહ્યું લ્યો ભડકે બળતા ચહેરાઓને વાંચો જી
બાકસજી ઉપદેશ કરે ને આપે સૌને અગ્નિ જી
ફૂલેફાલે ધરમ આપણો એ જ અમારી લગની જી
નાતજાતનો ભેદ નથી આ ધરમ એટલો સારો જી
એક વાત ને એક આચરણ પકડો કાપો મારો જી
વાત સાંભળી ગલી ગલીથી ઊમટી આવ્યા ચેલા જી
ત્યારે અમને ખબર પડી કે હતા કેટલા ઘેલા જી
ઘણો કઠિન આ ધર્મ હતો ને હોંશે હોંશે પાળ્યો જી
વ્યર્થ બધી એ વાતો છે ભૈ કોણે કોને બાળ્યો જી
દીવાસળીનાં ટોળેટોળાં ફરી વળ્યાં ચિક્કાર જી
બાકસ નામે ધરમ ધરમનો થઈ ગ્યો જયજયકાર જી
-કૃષ્ણ દવે
હટાણા જુદા કર્યા
હાટો જુદી કરી ને હટાણા જુદા કર્યા
એકેક વીણી વીણી ઘરાણાં જુદા કર્યા
જોવાનું દૃશ્ય જ્યારે વહેંચી શક્યા નહીં
ત્યારે બધાયે ભીંતમાં કાણાં જુદા કર્યા
જીવતર પછેડી જેને બધા ઓઢતા હતા
તેના બધાયે તાણા ને વાણા જુદા કર્યા
ભેગા મળીને જેના ઉપર ઘર ચણ્યું હતું
પાયાઓ ખોદી ખોદી તે પાણા જુદા કર્યા
અવકાશમાં ધૂમાડો બધે એક થઈ રહ્યો
ધરતી પર ભલે તમે છાણાં જુદા કર્યા
ખેતરમાં સહુએ સાથે મળીને ખેડ તો કરી
જ્યારે ફસલ લણાઈ તો દાણાં જુદા કર્યા
ભૂખ્યાંજનોને પારણાં કરવાને નોતરી
મોઢાંઓ જોઈ જોઈને ભાણાં જુદા કર્યા
બે આંખનીય કોઈને નડતી નથી શરમ
પાડોશીઓ જે જોઈ લજાણા જુદા કર્યા
કોઈએ ગદ્ય ગીત અને કોઈએ ગઝલ
આદિલ બધાયે પોતાના ગાણાં જુદા કર્યા
बाकस नामे धरम
बाकस नामे धरम धरममां दीवासळीनां टोळां जी
एक ज पळमां झडपी लीधां कैंक कबूतर भोळां जी
पींछां बाळ्यां पांखो बाळी बाळी एनी चांचो जी
पछी कह्युं ल्यो भडके बळता चहेराओने वांचो जी
बाकसजी उपदेश करे ने आपे सौने अग्नि जी
फूलेफाले धरम आपणो ए ज अमारी लगनी जी
नातजातनो भेद नथी आ धरम एटलो सारो जी
एक वात ने एक आचरण पकडो कापो मारो जी
वात सांभळी गली गलीथी ऊमटी आव्या चेला जी
त्यारे अमने खबर पडी के हता केटला घेला जी
घणो कठिन आ धर्म हतो ने होंशे होंशे पाळ्यो जी
व्यर्थ बधी ए वातो छे भै कोणे कोने बाळ्यो जी
दीवासळीनां टोळेटोळां फरी वळ्यां चिक्कार जी
बाकस नामे धरम धरमनो थई ग्यो जयजयकार जी
-कृष्ण दवे
हटाणा जुदा कर्या
हाटो जुदी करी ने हटाणा जुदा कर्या
एकेक वीणी वीणी घराणां जुदा कर्या
जोवानुं दृश्य ज्यारे वहेंची शक्या नहीं
त्यारे बधाये भींतमां काणां जुदा कर्या
जीवतर पछेडी जेने बधा ओढता हता
तेना बधाये ताणा ने वाणा जुदा कर्या
भेगा मळीने जेना उपर घर चण्युं हतुं
पायाओ खोदी खोदी ते पाणा जुदा कर्या
अवकाशमां धूमाडो बधे एक थई रह्यो
धरती पर भले तमे छाणां जुदा कर्या
खेतरमां सहुए साथे मळीने खेड तो करी
ज्यारे फसल लणाई तो दाणां जुदा कर्या
भूख्यांजनोने पारणां करवाने नोतरी
मोढांओ जोई जोईने भाणां जुदा कर्या
बे आंखनीय कोईने नडती नथी शरम
पाडोशीओ जे जोई लजाणा जुदा कर्या
कोईए गद्य गीत अने कोईए गझल
आदिल बधाये पोताना गाणां जुदा कर्या
Bakas Name Dharama
Bakas name dharam dharamaman divasalinan tolan ji
Ek j palaman zadapi lidhan kainka kabutar bholan ji
Pinchhan balyan pankho bali bali eni chancho ji
Pachhi kahyun lyo bhadake balata chaheraone vancho ji
Bakasaji upadesh kare ne ape saune agni ji
Fulefale dharam apano e j amari lagani ji
Natajatano bhed nathi a dharam etalo saro ji
Ek vat ne ek acharan pakado kapo maro ji
Vat sanbhali gali galithi umati avya chela ji
Tyare amane khabar padi ke hata ketala ghela ji
Ghano kathin a dharma hato ne honshe honshe palyo ji
Vyarth badhi e vato chhe bhai kone kone balyo ji
Divasalinan toletolan fari valyan chikkar ji
Bakas name dharam dharamano thai gyo jayajayakar ji
-krushna dave
Hatana juda karya
Hato judi kari ne hatana juda karya
Ekek vini vini gharanan juda karya
Jovanun drushya jyare vahenchi shakya nahin
Tyare badhaye bhintaman kanan juda karya
Jivatar pachhedi jene badha odhata hata
Tena badhaye tana ne vana juda karya
Bhega maline jena upar ghar chanyun hatun
Payao khodi khodi te pana juda karya
Avakashaman dhumado badhe ek thai rahyo
Dharati par bhale tame chhanan juda karya
Khetaraman sahue sathe maline khed to kari
Jyare fasal lanai to danan juda karya
Bhukhyanjanone paranan karavane notari
Modhano joi joine bhanan juda karya
Be ankhaniya koine nadati nathi sharama
Padoshio je joi lajana juda karya
Koie gadya git ane koie gazala
Adil badhaye potana ganan juda karya
Bākas nāme dharama
Bākas nāme dharam dharamamān dīvāsaḷīnān ṭoḷān jī
Ek j paḷamān zaḍapī līdhān kainka kabūtar bhoḷān jī
Pīnchhān bāḷyān pānkho bāḷī bāḷī enī chāncho jī
Pachhī kahyun lyo bhaḍake baḷatā chaherāone vāncho jī
Bākasajī upadesh kare ne āpe saune agni jī
Fūlefāle dharam āpaṇo e j amārī laganī jī
Nātajātano bhed nathī ā dharam eṭalo sāro jī
Ek vāt ne ek ācharaṇ pakaḍo kāpo māro jī
Vāt sānbhaḷī galī galīthī ūmaṭī āvyā chelā jī
Tyāre amane khabar paḍī ke hatā keṭalā ghelā jī
Ghaṇo kaṭhin ā dharma hato ne honshe honshe pāḷyo jī
Vyarth badhī e vāto chhe bhai koṇe kone bāḷyo jī
Dīvāsaḷīnān ṭoḷeṭoḷān farī vaḷyān chikkār jī
Bākas nāme dharam dharamano thaī gyo jayajayakār jī
-kṛuṣhṇa dave
Haṭāṇā judā karyā
Hāṭo judī karī ne haṭāṇā judā karyā
Ekek vīṇī vīṇī gharāṇān judā karyā
Jovānun dṛushya jyāre vahenchī shakyā nahīn
Tyāre badhāye bhīntamān kāṇān judā karyā
Jīvatar pachheḍī jene badhā oḍhatā hatā
Tenā badhāye tāṇā ne vāṇā judā karyā
Bhegā maḷīne jenā upar ghar chaṇyun hatun
Pāyāo khodī khodī te pāṇā judā karyā
Avakāshamān dhūmāḍo badhe ek thaī rahyo
Dharatī par bhale tame chhāṇān judā karyā
Khetaramān sahue sāthe maḷīne kheḍ to karī
Jyāre fasal laṇāī to dāṇān judā karyā
Bhūkhyānjanone pāraṇān karavāne notarī
Moḍhāno joī joīne bhāṇān judā karyā
Be ānkhanīya koīne naḍatī nathī sharama
Pāḍoshīo je joī lajāṇā judā karyā
Koīe gadya gīt ane koīe gazala
Ādil badhāye potānā gāṇān judā karyā
Source : આદિલ મન્સૂરી