હરખ હવે તું હિન્દુસ્તાન!
(સવૈયા એકત્રીસા)
ઝેર ગયાં ને વેર ગયાં, વળી કાળા કેર ગયા કરનાર,
પર નાતીલા જાતીલાથી સંપ કરી ચાલે સંસાર;
દેખ બિચારી બકરીનો પણ કોઈ ન જાતાં પકડે કાન,
એ ઉપકાર ગણી ઈશ્વરનો હરખ હવે તું હિન્દુસ્તાન.
રાજ અનુપમ આજ થયું છે, લાજ વધારી તારી લેખ,
ઘોર કુકર્મી ચોર ગયા ને જોર દગાનું ડૂબ્યું દેખ;
મહમદ સરખા મારણ ન મળે, તૈમુર તુલ્ય નહિ તોફાન,
એ ઉપકાર ગણી ઈશ્વરનો હરખ હવે તું હિન્દુસ્તાન.
જુલમ રાજાની જડ ઉખડી, નાદિર સરખા પામ્યા નાશ,
ભારે ભીલ તણો ભય ક્યાં છે, ક્યાં છે કજિયા ને કંકાશ;
વિધવિધના વૈભવ વસ્તીને, પહેરે પટકૂળ, ચાવે પાન,
એ ઉપકાર ગણી ઈશ્વરનો હરખ હવે તું હિન્દુસ્તાન.
હોલકરથી નહિ હોય ખરાબી, મરાઠા કોણ જ માત્ર,
કદી સંહાર ન કરે સિંધિયા, પીંઢારા પણ ગયા કુપાત્ર;
ઈંગ્લિશના નેજા નીચે તારાં તનુજ કરે ગુલતાન,
એ ઉપકાર ગણી ઈશ્વરનો હરખ હવે તું હિન્દુસ્તાન.
એ બળવંતા આશ્રય આગળ, ગાય ધવલ મંગળ ગુણગીત,
જેના ધારા સૌથી સારા, નિર્બળ નરને ડર નહિ ચિત્ત;
કોળી નાળીનો ભય ટાળી, સંભાળ રાખે સંસ્થાન,
એ ઉપકાર ગણી ઈશ્વરનો હરખ હવે તું હિન્દુસ્તાન.
ફાંસીખોરા ફેલ કરીને, વનમાં પાડી ન શકે વાટ,
ધીંગા કાઠી જટનાં ધાડાં ધોડાં ઘેરી ન શકે ઘાટ;
ખેતર કે કુવેતરમાં જઈ, લશ્કર લૂંટી ન લહે ધાન્ય,
એ ઉપકાર ગણી ઈશ્વરનો હરખ હવે તું હિન્દુસ્તાન.
લંકાથી હિમાલય લગભગ, કલકત્તાથી કચ્છ પ્રવેશ,
પંજાબી, સિંધી, સોરઠિયા, દક્ષિણ માલવ આદિક દેશ;
દિવસ ગયા ડરના ને દુઃખના, સુખના દિનનું દીધું દાન,
એ ઉપકાર ગણી ઈશ્વરનો હરખ હવે તું હિન્દુસ્તાન.
તે માટે તું તો તનમનથી, માની લે એનો આભાર,
રાજી રાજી રહી નિરંતર, સ્વર્ગ સમો સજજે શણગાર;
દિલથી આશિષ દે છે દલપત્ત, મહિમા મોટું મેળવ માન,
એ ઉપકાર ગણી ઈશ્વરનો હરખ હવે તું હિન્દુસ્તાન.
-કવિ દલપતરામ ડાહ્યાભાઈ
Harakh Have Tun Hindustana!
(savaiya ekatrisa)
Zer gayan ne ver gayan, vali kal ker gaya karanara,
Par natil jatilathi sanpa kari chale sansara;
Dekh bichari bakarino pan koi n jatan pakade kana,
E upakar gani ishvarano harakh have tun hindustana.
Raj anupam aj thayun chhe, laj vadhari tari lekha,
Ghor kukarmi chor gaya ne jor daganun dubyun dekha;
Mahamad sarakh maran n male, taimur tulya nahi tofana,
E upakar gani ishvarano harakh have tun hindustana.
Julam rajani jad ukhadi, nadir sarakh pamya nasha,
Bhare bhil tano bhaya kyan chhe, kyan chhe kajiya ne kankasha;
Vidhavidhan vaibhav vastine, pahere paṭakula, chave pana,
E upakar gani ishvarano harakh have tun hindustana.
Holakarathi nahi hoya kharabi, marath kon j matra,
Kadi sanhar n kare sindhiya, pindhar pan gaya kupatra;
Inglishan nej niche taran tanuj kare gulatana,
E upakar gani ishvarano harakh have tun hindustana.
E balavanṭa ashraya agala, gaya dhaval mangal gunagita,
Jen dhar sauthi sara, nirbal narane dar nahi chitta;
Koli nalino bhaya tali, sanbhal rakhe sansthana,
E upakar gani ishvarano harakh have tun hindustana.
Fansikhor fel karine, vanaman padi n shake vaṭa,
Dhinga kathi jaṭanan dhadan dhodan gheri n shake ghaṭa;
Khetar ke kuvetaraman jai, lashkar lunti n lahe dhanya,
E upakar gani ishvarano harakh have tun hindustana.
Lankathi himalaya lagabhaga, kalakattathi kachchha pravesha,
Panjabi, sindhi, sorathiya, dakshin malav adik desha;
Divas gaya daran ne duahkhana, sukhan dinanun didhun dana,
E upakar gani ishvarano harakh have tun hindustana.
Te mate tun to tanamanathi, mani le eno abhara,
Raji raji rahi nirantara, swarga samo sajaje shanagara;
Dilathi ashish de chhe dalapatta, mahim motun melav mana,
E upakar gani ishvarano harakh have tun hindustana.
-Kavi Balapataram Dahyabhai