જાન જનાવરની મળી
જાન જનાવરની મળી મેઘાડંબર ગાજે
બકરીબાઈનો બેટડો પરણે છે આજે
ઢોલ નગારા ભેર ને શરણાઈના સુર તીણાં
સો સાંબેલા શોભિતા બેટા બેટી ઘેટીના
ઠીક મળી ઠઠ લોકની જરા ઠામ ન ઠાલો
દોડે વરનો બાપ ત્યાં દડબડ દાઢીવાળો
સાજનનું શું પૂછવું બકરે કરી જોરો
ભેગા કર્યાં છે ભાવથી મોટાં મોટાં ઢોરો
રાતા માતા આખલાં રાખી શિંગડાં સીધાં
આગળ માગ મૂકાવતાં પદ પોલિસ લીધાં
સાજને શ્રેષ્ઠ જ ઊંટડાં હીંડે ઊંચી ઓડે
એનાં અઢારે વાંકડાં કામદારોની ગોડે
હારમાં એક બે હાથી છે મોટા દાંત જ વાળા
નીચું ન્યાળીને ડોલતાં હીંડે શેઠ સુંઢાળા
હાથી થોડા તો છે ઘણાં હાર રોકતાં પાડા
કાળા કઢંગા ને થયાં ખડ ખાઈ જડ જાડા
આંખ ફાટી છાતી નીસરી કરતા ખૂબ ખૂંખારા
હીંડે ઊછળતા ઘોડલાં શાહ જન થઈ સારા
ટટ્ટુઓ ટગુમગુ ચાલતાં પૂંઠે ગરીબ ગધેડા
હાજી હાજી કરી હીંડતાં ડીફાં વિના અતેડા
હારોહાર હજારો આ માંહો માંહે લપાતા
કોણ આવે કામળો ઓઢીને એ તો ગાડર માતા
પિતરાઈઓ વહેવાઈના એને અક્કલ ન કોડી
આડા અવળા એકેકની પૂંઠે જાય જો દોડી
બકરા તો વરના બાપ છે હોય એનું શું લેખું
શું સાગર શિંગડા તણો હું તે આજે આ દેખું
વરનો તે ઘોડો આવિયો વાજે વાજાં વિલાતી
ભેર ભૂંગળ ને ઝાંઝરી ભેગું ભરડતી જાતી
વર રાજા બે માસનું બાળ બેં બેં કરતું
ઝડપાયું ઝપ ઝોળીમાં મન માડીનું ઠરતું
મંગળ બકરી માઈ તો ગાય હરખી હરખી
જોડે જાંદરણી ઘણી કોડે જોવા જ સરખી
બકરી બાઈ એ નાતની ને બીજી ઘણીઓ
આણી આડોશપાડોશણો બાઈતણી બેનપણીઓ
ભેંસ ભૂંડણ ને ઊંટડી ઘેટી ઘોડી ગધેડી
ગાય બિલાડી ઉંદરડીને એક કૂતરીએ તેડી
વાંદરિયો વીસર્યાં નથી દશ વીશ આ કૂદે
સાથે સામટાં ગાઈ સૌ સાતે સૂરને છૂંદે
કોઈ બેંબેં કો ભેંભેં કરે કોઈ ભૂકતી ભૂંડું
કોઈ ચુંચું મ્યાઉં મ્યાઉં કરે વેર વાળે કો કૂડું
હુક હુક કરતી વાંદરી જો જો નાચે છે કેવી
ધન ધન બકરી ન કોઈની જાન તારા તે જેવી
ચાર પગાંની જાન આ જોડી બેપગાં સારું
સમજે તો સાર નવલ બહુ નહિ તો હસવું તો વારું
-નવલરામ લક્ષ્મીરામ
Jan Janavarani Mali
Jan janavarani mali meghadanbar gaje
Bakaribaino beṭado parane chhe aje
Dhol nagar bher ne sharanain sur tinan
So sanbel shobhit bet beti ghetina
Thik mali ṭhath lokani jar tham n thalo
Dode varano bap tyan dadabad dadhivalo
Sajananun shun puchhavun bakare kari joro
Bheg karyan chhe bhavathi motan motan dhoro
Rat mat akhalan rakhi shingadan sidhan
Agal mag mukavatan pad polis lidhan
Sajane shreshtha j unṭadan hinde unchi ode
Enan adhare vankadan kamadaroni gode
Haraman ek be hathi chhe mot danṭa j vala
Nichun nyaline dolatan hinde sheth sundhala
Hathi thod to chhe ghanan har rokatan pada
Kal kadhanga ne thayan khad khai jad jada
Ankha fati chhati nisari karat khub khunkhara
Hinde uchhalat ghodalan shah jan thai sara
ṭattuo ṭagumagu chalatan punthe garib gadheda
Haji haji kari hindatan difan vin ateda
Harohar hajaro a manho manhe lapata
Kon ave kamalo odhine e to gadar mata
Pitaraio vahevain ene akkal n kodi
Ad aval ekekani punthe jaya jo dodi
Bakar to varan bap chhe hoya enun shun lekhun
Shun sagar shingad tano hun te aje a dekhun
Varano te ghodo aviyo vaje vajan vilati
Bher bhungal ne zanzari bhegun bharadati jati
Var raj be masanun bal ben ben karatun
Zadapayun zap zoliman man madinun ṭharatun
Mangal bakari mai to gaya harakhi harakhi
Jode jandarani ghani kode jov j sarakhi
Bakari bai e natani ne biji ghanio
Ani adoshapadoshano baitani benapanio
Bhensa bhundan ne unṭadi gheti ghodi gadhedi
Gaya biladi undaradine ek kutarie tedi
Vandariyo visaryan nathi dash vish a kude
Sathe samatan gai sau sate surane chhunde
Koi benben ko bhenbhen kare koi bhukati bhundun
Koi chunchun myaun myaun kare ver vale ko kudun
Huk huk karati vandari jo jo nache chhe kevi
Dhan dhan bakari n koini jan tar te jevi
Char paganni jan a jodi bepagan sarun
Samaje to sar naval bahu nahi to hasavun to varun
-Navalaram Lakshmirama
Source: Mavjibhai