બળતાં પાણી
(શિખરિણી)
નદી દોડે સોડે ભડભડ બળે ડુંગર વનો
પડે ઓળા પાણી મહિં સરિત હૈયૈ સળગતી
ઘણું દાઝે દેહે તપી તપી ઊડે બિંદુ જળના
વરાળો હૈયાંની પણ મદદ કંઈ ના દઈ શકે
જરી થંભી જૈને ઉછળી દઈ છોળો તપ પરે
પહાડોને છાંટી શીતળ કરવાનું નવ બને
અરે જે પ્હાડોએ નિજ સહુ નિચોવી અરપીયું
નવાણોમાં તેને સમય પર દૈ બુંદ ન શકે
કિનારાની આંકી જડ કઠણ માઝા ક્યમ કરી
ઉથાપી લોપીને સ્વજન દુઃખને શાંત કરવું
નદીને પાસેનાં સળગી મરતાંને અવગણી
જવું સિંધુ કેરા અદીઠ વડવાગ્નિ બુઝવવા
પછી ત્યાંથી કો દી જળભર ભલે વાદળ બની
વહી આવી આંહિ ગિરિદવ શમાવાનું થઈ ર્હે
અરે એ તે ક્યારે ભસમ સહુ થઈ જાય પછીથી
बळतां पाणी
(शिखरिणी)
नदी दोडे सोडे भडभड बळे डुंगर वनो
पडे ओळा पाणी महिं सरित हैयै सळगती
घणुं दाझे देहे तपी तपी ऊडे बिंदु जळना
वराळो हैयांनी पण मदद कंई ना दई शके
जरी थंभी जैने उछळी दई छोळो तप परे
पहाडोने छांटी शीतळ करवानुं नव बने
अरे जे प्हाडोए निज सहु निचोवी अरपीयुं
नवाणोमां तेने समय पर दै बुंद न शके
किनारानी आंकी जड कठण माझा क्यम करी
उथापी लोपीने स्वजन दुःखने शांत करवुं
नदीने पासेनां सळगी मरतांने अवगणी
जवुं सिंधु केरा अदीठ वडवाग्नि बुझववा
पछी त्यांथी को दी जळभर भले वादळ बनी
वही आवी आंहि गिरिदव शमावानुं थई र्हे
अरे ए ते क्यारे भसम सहु थई जाय पछीथी
Balatan Pani
(shikharini)
Nadi dode sode bhadabhad bale dungar vano
Pade ola pani mahin sarit haiyai salagati
Ghanun daze dehe tapi tapi ude bindu jalana
Varalo haiyanni pan madad kani na dai shake
Jari thanbhi jaine uchhali dai chholo tap pare
Pahadone chhanti shital karavanun nav bane
Are je phadoe nij sahu nichovi arapiyun
Navanoman tene samaya par dai bunda n shake
Kinarani anki jad kathan maza kyam kari
Uthapi lopine svajan duahkhane shanta karavun
Nadine pasenan salagi maratanne avagani
Javun sindhu kera adith vadavagni buzavava
Pachhi tyanthi ko di jalabhar bhale vadal bani
Vahi avi anhi giridav shamavanun thai rhe
Are e te kyare bhasam sahu thai jaya pachhithi
Baḷatān pāṇī
(shikhariṇī)
Nadī doḍe soḍe bhaḍabhaḍ baḷe ḍungar vano
Paḍe oḷā pāṇī mahin sarit haiyai saḷagatī
Ghaṇun dāze dehe tapī tapī ūḍe bindu jaḷanā
Varāḷo haiyānnī paṇ madad kanī nā daī shake
Jarī thanbhī jaine uchhaḷī daī chhoḷo tap pare
Pahāḍone chhānṭī shītaḷ karavānun nav bane
Are je phāḍoe nij sahu nichovī arapīyun
Navāṇomān tene samaya par dai bunda n shake
Kinārānī ānkī jaḍ kaṭhaṇ māzā kyam karī
Uthāpī lopīne svajan duahkhane shānta karavun
Nadīne pāsenān saḷagī maratānne avagaṇī
Javun sindhu kerā adīṭh vaḍavāgni buzavavā
Pachhī tyānthī ko dī jaḷabhar bhale vādaḷ banī
Vahī āvī ānhi giridav shamāvānun thaī rhe
Are e te kyāre bhasam sahu thaī jāya pachhīthī
Source : ઉમાશંકર જોશી