હાથ છે જડભરત
અરે, મારા આ હાથ છે જડભરત ને
ઉપર આંગળીઓ અભણ એક બે
હું જીવતા મનુષ્યો ગણું તો આ
આખ્ખા નગરમાં મળે માંડ જણ એક બે
ઉઝરડા ઉઝરડા અને લોહીલુહાણ
આખ્ખાય જીવતરનાં કારણ છે શું?
મેં ફૂટપાથ પર એક જોશીને પૂછ્યું
તો એણે કહ્યું કે : ‘સ્મરણ એક બે’
પરબ કઈ તરફ છે, પરબ કઈ તરફ છે?
તરસથી હવે લોહી ફાટી પડે
નજરમાંથી રણ સહેજે ખસતું નથી ને
આ હાથોમાં છે ફક્ત ક્ષણ એક બે
ભટકતાં ભટકતાં, બટકતાં બટકતાં
પહોંચ્યો હું મારા અનાગત સુધી
અપેક્ષાઓ રાખી હતી ધોધની ત્યાં
મળ્યાં માંડ સુક્કાં ઝરણ એક બે
‘છે અહીં લીલું જંગલ ને ઝરણાં ને પંખી
ને કલરવમાં પલળી ગયેલો રમેશ’
ભીંતે આમ પંક્તિ લખીને હજુયે હું
જોઉં (છબીમાં) હરણ એક બે
મેં રસ્તાઓ બદલ્યા, મકાનો બદલ્યાં
ને બદલ્યાં શહેરો ને ચહેરા, રમેશ
મરણની લગોલગ ગયો તે છતાંયે
ન સાચાં પડ્યાં સ્વપ્ન પણ એક બે
हाथ छे जडभरत
अरे, मारा आ हाथ छे जडभरत ने
उपर आंगळीओ अभण एक बे
हुं जीवता मनुष्यो गणुं तो आ
आख्खा नगरमां मळे मांड जण एक बे
उझरडा उझरडा अने लोहीलुहाण
आख्खाय जीवतरनां कारण छे शुं?
में फूटपाथ पर एक जोशीने पूछ्युं
तो एणे कह्युं के : ‘स्मरण एक बे’
परब कई तरफ छे, परब कई तरफ छे?
तरसथी हवे लोही फाटी पडे
नजरमांथी रण सहेजे खसतुं नथी ने
आ हाथोमां छे फक्त क्षण एक बे
भटकतां भटकतां, बटकतां बटकतां
पहोंच्यो हुं मारा अनागत सुधी
अपेक्षाओ राखी हती धोधनी त्यां
मळ्यां मांड सुक्कां झरण एक बे
‘छे अहीं लीलुं जंगल ने झरणां ने पंखी
ने कलरवमां पलळी गयेलो रमेश’
भींते आम पंक्ति लखीने हजुये हुं
जोउं (छबीमां) हरण एक बे
में रस्ताओ बदल्या, मकानो बदल्यां
ने बदल्यां शहेरो ने चहेरा, रमेश
मरणनी लगोलग गयो ते छतांये
न साचां पड्यां स्वप्न पण एक बे
Hath Chhe Jadabharata
Are, mara a hath chhe jadabharat ne
Upar angalio abhan ek be
Hun jivata manushyo ganun to a
Akhkha nagaraman male manda jan ek be
Uzarada uzarada ane lohiluhana
Akhkhaya jivataranan karan chhe shun?
Men futapath par ek joshine puchhyun
To ene kahyun ke : ‘smaran ek be’
Parab kai taraf chhe, parab kai taraf chhe? Tarasathi have lohi fati pade
Najaramanthi ran saheje khasatun nathi ne
A hathoman chhe fakta kshan ek be
Bhatakatan bhatakatan, batakatan batakatan
Pahonchyo hun mara anagat sudhi
Apekshao rakhi hati dhodhani tyan
Malyan manda sukkan zaran ek be
‘chhe ahin lilun jangal ne zaranan ne pankhi
Ne kalaravaman palali gayelo ramesha’
Bhinte am pankti lakhine hajuye hun
Joun (chhabiman) haran ek be
Men rastao badalya, makano badalyan
Ne badalyan shahero ne chahera, ramesha
Maranani lagolag gayo te chhatanye
N sachan padyan svapna pan ek be
Hāth chhe jaḍabharata
Are, mārā ā hāth chhe jaḍabharat ne
Upar āngaḷīo abhaṇ ek be
Hun jīvatā manuṣhyo gaṇun to ā
Ākhkhā nagaramān maḷe mānḍa jaṇ ek be
Uzaraḍā uzaraḍā ane lohīluhāṇa
Ākhkhāya jīvataranān kāraṇ chhe shun?
Men fūṭapāth par ek joshīne pūchhyun
To eṇe kahyun ke : ‘smaraṇ ek be’
Parab kaī taraf chhe, parab kaī taraf chhe? Tarasathī have lohī fāṭī paḍe
Najaramānthī raṇ saheje khasatun nathī ne
Ā hāthomān chhe fakta kṣhaṇ ek be
Bhaṭakatān bhaṭakatān, baṭakatān baṭakatān
Pahonchyo hun mārā anāgat sudhī
Apekṣhāo rākhī hatī dhodhanī tyān
Maḷyān mānḍa sukkān zaraṇ ek be
‘chhe ahīn līlun jangal ne zaraṇān ne pankhī
Ne kalaravamān palaḷī gayelo ramesha’
Bhīnte ām pankti lakhīne hajuye hun
Joun (chhabīmān) haraṇ ek be
Men rastāo badalyā, makāno badalyān
Ne badalyān shahero ne chaherā, ramesha
Maraṇanī lagolag gayo te chhatānye
N sāchān paḍyān svapna paṇ ek be
Source : રમેશ પારેખ