કાળા ભગતની લીમડીનું ઠૂંઠું
કોટિ કોટિ નિહારિકા ઘૂમે
કોટિ પ્રકાશના ગોળ
કોટિ પ્રકાશના ગોળ
નવલખ તારલા લોકવાણીના
સૂરજ રાતા ચોળ
એવું અંતરીખ તણાયું
અનંતનું ગેબ ચણાયું
ટમટમે ઘરદીવડાં જેવો
સૂરજ આપણો એક
સૂરજ આપણો એક
આભ અટારીના એક ખૂણામાં
એક ખૂણામાં છેક
વળી એનું મંડળ મોટું
ગુરૂ શનિ આઠનું જોટું
આઠ ગ્રહોનાં આઠ કૂંડાળા
એમાં કૂંડાળું એક
એમાં કૂંડાળુ એક
પૃથ્વીનો મારગ પાંચમો ને આડા
ચાંદાના ચાંદ અનેક
એમાં પાંચ ખંડ સમાણા
પાંચેનાં અલાયદા થાણાં
પાંચમાં તો જરા એશિયા મોટું
એમાંય હિન્દુસ્તાન
એમાંય હિન્દુસ્તાન
હિન્દમાં મુંબઈ એક ઈલાકો
વાણિયાઓનું ધામ
ઈલાકે ગુર્જર વાડી
દારૂ ઓછો ઝાઝી તાડી
ગુજરાતમાંય કચ્છની પાંખમાં
આવ્યો કાઠિયાવાડ
આવ્યો કાઠિયાવાડ
એમાંયે વળી એક ખૂણામાં
શેતરુંજાના પહાડ
એમાં એક ગામ સંતાણું
એનું મારે કરવું ગાણું
શેતરુંજાના ડુંગરા ડોલે
વચમાં ગાંભુ ગામ
વચમાં ગાંભુ ગામ
કાળા ભગતની લીમડીનું ઠૂંઠું
આંગળી ચીંધે તમામ
મોટી મોટી વાતમાં મારું
નાનું ગાણું લાગશે ખારું
શેતરુંજીનાં નીર વહ્યાં જાય
ગાંભાની કોર ઘસાય
ગાંભાની કોર ઘસાય
ગામને પાદર રામદુવારે
સાંજના આરતી થાય
ફળીમાં લીમડી લૂમે
લીંબોળીનાં લૂમખાં ઝૂમે
એક દીને સમે વાત રહી ગઈ
ધાર્યું ધણીનું થાય
ધાર્યું ધણીનું થાય
મારનારો ઉગારનારો બધું
એ જ; કશું નવ થાય
કહેતાં જીભ તાળવે ચોંટે
વહે લોહી દિલમાં દોટે
સાવ હતો દિન ઊજળો ને હતો
ધોમ ધખેલ બપોર
ધોમ ધખેલ બપોર
ગરમી ગરમી યોગ્ય હતું ટાણું
કાંધ જો મારવો ચોર
બેઠું હતું રામદુવારે
હરિજન એકાકારે
નવ હતા બેઠા ભાવિક વચ્ચે
બાવાજી વાંચે પાઠ
બાવાજી વાંચે પાઠ
એક ખૂણામાં ગોદડી નાખી
વાળી અદબ પલાંઠ
અગ્યારમા કાળુ ભાભા
મૂછો જાણે રૂના ગાભા
કેમ થયું એ તો રામજી જાણે
છૂટ્યા વા બારેબાર
છૂટ્યા વા બારેબાર
આભમાં મેઘાડંબર ગાજ્યો
વરસે મુશળધાર
ડ્હો ડ્હો આભ ડ્હોળાયું
નદી મહીં ઘોડલું ધાયું
સનન સનન વીજ ઝબૂકે
કાન ફૂટે કકડાટ
કાન કૂટે કકડાટ
કોઈનાં ઊંચે છાપરાં ઊડતાં
કોઈનાં ઊડતાં હાટ
માળામાં કાગ કળેળે
ઝીંકાઝીંક ડાળીઓ ખેલે
કડડ કરતાં થાય કડાકા
વીજ ઝઝૂમે શિર
વીજ ઝઝૂમે શિર
પડી કે પડશે મરશું બાપલા
મૂંઝાયા ધારણધીર
અગ્યારેયે આંકડા ભીડ્યા
એવામાં બાવાજી ચીઢ્યા
પાપીને માથે વીજ ઝઝૂમે
એમ લોકની વાણી ગાય
લોકની વાણી ગાય
અગ્યારેને મારવા કરતાં
સારું જો એકને ખાય
બાવાજીએ સાફ સુણાવ્યું
કોઈનેયે મન ના ભાવ્યું
સાંભળો સાચનાં વેણ સાધુજન
સૂચવું એક ઉપાય
સૂચવું એક ઉપાય
સામી ફળીમાં ડોલતી લીમડી
પંચ એ પાપણી થાય
જઈ જઈ હાથ અડાડો
પાપી શિરે વીજનો ખાડો
એક પછી એક લોક ઊઠે ને
સર્વના ધ્રૂજતા પાય
સર્વના ધ્રૂજતા પાય
અડ્યા કે ના અડ્યા કરીને
ચટકે પાછા ધાય
આવીને હાશ કરંતા
સહુને સાથે બાથ ભીડંતા
નવ જણાએ હાથ અડાડ્યા
જીવ્યા નવેના નવ
જીવ્યા નવેના નવ
કાળો ભગત તો ઘરડું માણસ
બાવો કે જાવા ન દઉં
લીમડીએ હાથ અડાડ્યો
બાવોય પાછો આવ્યો
કાળું કરો તમ મુખડું કાળા
ફટ રે ભગત નામ
ફટ રે ભગત નામ
પાપી તમે નક્કી વારો તમારો
નામ જેવાં તમ કામ
સહુ ફિટકાર વહાવે
ભગતને મન ન આવે
ડૂલતા ધ્રૂજતા ભગત ઊઠ્યા
પ્હોંચ્યા એ લીમડી પાસ
પ્હોંચ્યા એ લીમડી પાસ
કડક કરતો થાય કડાકો
સહુના અદ્ધર શ્વાસ
ભગતના રામ રમ્યા શું
પાપી કેરું પારખું તો થ્યું
સનન કરતી વીજળી આવી
દશને લીધા બાથ
દશને લીધા બાથ
કાળા થઈને કોલસા કેરા
સહુના પગ ને હાથ
જીવ્યો કાળો લીમડી કેડે
મર્યા દશ રામજી મેડે
જાવ જદિ કોઈ પાન્થ મુસાફર
શેતરુંજીને તીર
શેતરુંજીને તીર
ગાંભાને પાદર રામદુવારે
થામજો ભાઈ લગીર
કદી કો બાળને જાચો
બતાવશે થાનક સાચો
काळा भगतनी लीमडीनुं ठूंठुं
कोटि कोटि निहारिका घूमे
कोटि प्रकाशना गोळ
कोटि प्रकाशना गोळ
नवलख तारला लोकवाणीना
सूरज राता चोळ
एवुं अंतरीख तणायुं
अनंतनुं गेब चणायुं
टमटमे घरदीवडां जेवो
सूरज आपणो एक
सूरज आपणो एक
आभ अटारीना एक खूणामां
एक खूणामां छेक
वळी एनुं मंडळ मोटुं
गुरू शनि आठनुं जोटुं
आठ ग्रहोनां आठ कूंडाळा
एमां कूंडाळुं एक
एमां कूंडाळु एक
पृथ्वीनो मारग पांचमो ने आडा
चांदाना चांद अनेक
एमां पांच खंड समाणा
पांचेनां अलायदा थाणां
पांचमां तो जरा एशिया मोटुं
एमांय हिन्दुस्तान
एमांय हिन्दुस्तान
हिन्दमां मुंबई एक ईलाको
वाणियाओनुं धाम
ईलाके गुर्जर वाडी
दारू ओछो झाझी ताडी
गुजरातमांय कच्छनी पांखमां
आव्यो काठियावाड
आव्यो काठियावाड
एमांये वळी एक खूणामां
शेतरुंजाना पहाड
एमां एक गाम संताणुं
एनुं मारे करवुं गाणुं
शेतरुंजाना डुंगरा डोले
वचमां गांभु गाम
वचमां गांभु गाम
काळा भगतनी लीमडीनुं ठूंठुं
आंगळी चींधे तमाम
मोटी मोटी वातमां मारुं
नानुं गाणुं लागशे खारुं
शेतरुंजीनां नीर वह्यां जाय
गांभानी कोर घसाय
गांभानी कोर घसाय
गामने पादर रामदुवारे
सांजना आरती थाय
फळीमां लीमडी लूमे
लींबोळीनां लूमखां झूमे
एक दीने समे वात रही गई
धार्युं धणीनुं थाय
धार्युं धणीनुं थाय
मारनारो उगारनारो बधुं
ए ज; कशुं नव थाय
कहेतां जीभ ताळवे चोंटे
वहे लोही दिलमां दोटे
साव हतो दिन ऊजळो ने हतो
धोम धखेल बपोर
धोम धखेल बपोर
गरमी गरमी योग्य हतुं टाणुं
कांध जो मारवो चोर
बेठुं हतुं रामदुवारे
हरिजन एकाकारे
नव हता बेठा भाविक वच्चे
बावाजी वांचे पाठ
बावाजी वांचे पाठ
एक खूणामां गोदडी नाखी
वाळी अदब पलांठ
अग्यारमा काळु भाभा
मूछो जाणे रूना गाभा
केम थयुं ए तो रामजी जाणे
छूट्या वा बारेबार
छूट्या वा बारेबार
आभमां मेघाडंबर गाज्यो
वरसे मुशळधार
ड्हो ड्हो आभ ड्होळायुं
नदी महीं घोडलुं धायुं
सनन सनन वीज झबूके
कान फूटे ककडाट
कान कूटे ककडाट
कोईनां ऊंचे छापरां ऊडतां
कोईनां ऊडतां हाट
माळामां काग कळेळे
झींकाझींक डाळीओ खेले
कडड करतां थाय कडाका
वीज झझूमे शिर
वीज झझूमे शिर
पडी के पडशे मरशुं बापला
मूंझाया धारणधीर
अग्यारेये आंकडा भीड्या
एवामां बावाजी चीढ्या
पापीने माथे वीज झझूमे
एम लोकनी वाणी गाय
लोकनी वाणी गाय
अग्यारेने मारवा करतां
सारुं जो एकने खाय
बावाजीए साफ सुणाव्युं
कोईनेये मन ना भाव्युं
सांभळो साचनां वेण साधुजन
सूचवुं एक उपाय
सूचवुं एक उपाय
सामी फळीमां डोलती लीमडी
पंच ए पापणी थाय
जई जई हाथ अडाडो
पापी शिरे वीजनो खाडो
एक पछी एक लोक ऊठे ने
सर्वना ध्रूजता पाय
सर्वना ध्रूजता पाय
अड्या के ना अड्या करीने
चटके पाछा धाय
आवीने हाश करंता
सहुने साथे बाथ भीडंता
नव जणाए हाथ अडाड्या
जीव्या नवेना नव
जीव्या नवेना नव
काळो भगत तो घरडुं माणस
बावो के जावा न दउं
लीमडीए हाथ अडाड्यो
बावोय पाछो आव्यो
काळुं करो तम मुखडुं काळा
फट रे भगत नाम
फट रे भगत नाम
पापी तमे नक्की वारो तमारो
नाम जेवां तम काम
सहु फिटकार वहावे
भगतने मन न आवे
डूलता ध्रूजता भगत ऊठ्या
प्होंच्या ए लीमडी पास
प्होंच्या ए लीमडी पास
कडक करतो थाय कडाको
सहुना अद्धर श्वास
भगतना राम रम्या शुं
पापी केरुं पारखुं तो थ्युं
सनन करती वीजळी आवी
दशने लीधा बाथ
दशने लीधा बाथ
काळा थईने कोलसा केरा
सहुना पग ने हाथ
जीव्यो काळो लीमडी केडे
मर्या दश रामजी मेडे
जाव जदि कोई पान्थ मुसाफर
शेतरुंजीने तीर
शेतरुंजीने तीर
गांभाने पादर रामदुवारे
थामजो भाई लगीर
कदी को बाळने जाचो
बतावशे थानक साचो
Kala Bhagatani Limadinun Thunthun
Koti koti niharika ghume
koti prakashana gola
koti prakashana gola
Navalakh tarala lokavanina
suraj rata chola
evun antarikh tanayun
anantanun geb chanayun
Tamatame gharadivadan jevo
suraj apano eka
suraj apano eka
Abh atarina ek khunaman
ek khunaman chheka
vali enun mandal motun
guru shani athanun jotun
Ath grahonan ath kundala
eman kundalun eka
eman kundalu eka
Pruthvino marag panchamo ne ada
chandana chanda aneka
eman panch khanda samana
panchenan alayada thanan
Panchaman to jara eshiya motun
emanya hindustana
emanya hindustana
Hindaman munbai ek ilako
vaniyaonun dhama
ilake gurjar vadi
daru ochho zazi tadi
Gujaratamanya kachchhani pankhaman
avyo kathiyavada
avyo kathiyavada
Emanye vali ek khunaman
shetarunjana pahada
eman ek gam santanun
enun mare karavun ganun
Shetarunjana dungara dole
vachaman ganbhu gama
vachaman ganbhu gama
Kala bhagatani limadinun thunthun
angali chindhe tamama
moti moti vataman marun
nanun ganun lagashe kharun
Shetarunjinan nir vahyan jaya
ganbhani kor ghasaya
ganbhani kor ghasaya
Gamane padar ramaduvare
sanjana arati thaya
faliman limadi lume
linbolinan lumakhan zume
Ek dine same vat rahi gai
dharyun dhaninun thaya
dharyun dhaninun thaya
Maranaro ugaranaro badhun
e ja; kashun nav thaya
kahetan jibh talave chonte
vahe lohi dilaman dote
Sav hato din ujalo ne hato
dhom dhakhel bapora
dhom dhakhel bapora
Garami garami yogya hatun tanun
kanda jo maravo chora
bethun hatun ramaduvare
harijan ekakare
Nav hata betha bhavik vachche
bavaji vanche patha
bavaji vanche patha
Ek khunaman godadi nakhi
vali adab palantha
agyarama kalu bhabha
muchho jane runa gabha
Kem thayun e to ramaji jane
chhutya va barebara
chhutya va barebara
Abhaman meghadanbar gajyo
varase mushaladhara
dho dho abh dholayun
nadi mahin ghodalun dhayun
Sanan sanan vij zabuke
kan fute kakadata
kan kute kakadata
Koinan unche chhaparan udatan
koinan udatan hata
malaman kag kalele
zinkazinka dalio khele
Kadad karatan thaya kadaka
vij zazume shira
vij zazume shira
Padi ke padashe marashun bapala
munzaya dharanadhira
agyareye ankada bhidya
evaman bavaji chidhya
Papine mathe vij zazume
em lokani vani gaya
lokani vani gaya
Agyarene marava karatan
sarun jo ekane khaya
bavajie saf sunavyun
koineye man na bhavyun
Sanbhalo sachanan ven sadhujana
suchavun ek upaya
suchavun ek upaya
Sami faliman dolati limadi
panch e papani thaya
jai jai hath adado
papi shire vijano khado
Ek pachhi ek lok uthe ne
sarvana dhrujata paya
sarvana dhrujata paya
Adya ke na adya karine
chatake pachha dhaya
avine hash karanta
sahune sathe bath bhidanta
Nav janae hath adadya
jivya navena nava
jivya navena nava
Kalo bhagat to gharadun manasa
bavo ke java n daun
limadie hath adadyo
bavoya pachho avyo
Kalun karo tam mukhadun kala
fat re bhagat nama
fat re bhagat nama
Papi tame nakki varo tamaro
nam jevan tam kama
sahu fitakar vahave
bhagatane man n ave
Dulata dhrujata bhagat uthya
phonchya e limadi pasa
phonchya e limadi pasa
Kadak karato thaya kadako
sahuna addhar shvasa
bhagatana ram ramya shun
papi kerun parakhun to thyun
Sanan karati vijali avi
dashane lidha batha
dashane lidha batha
Kala thaine kolasa kera
sahuna pag ne hatha
jivyo kalo limadi kede
marya dash ramaji mede
Jav jadi koi panth musafara
shetarunjine tira
shetarunjine tira
Ganbhane padar ramaduvare
thamajo bhai lagira
kadi ko balane jacho
batavashe thanak sacho
Kāḷā bhagatanī līmaḍīnun ṭhūnṭhun
Koṭi koṭi nihārikā ghūme
koṭi prakāshanā goḷa
koṭi prakāshanā goḷa
Navalakh tāralā lokavāṇīnā
sūraj rātā choḷa
evun antarīkh taṇāyun
anantanun geb chaṇāyun
Ṭamaṭame gharadīvaḍān jevo
sūraj āpaṇo eka
sūraj āpaṇo eka
Ābh aṭārīnā ek khūṇāmān
ek khūṇāmān chheka
vaḷī enun manḍaḷ moṭun
gurū shani āṭhanun joṭun
Āṭh grahonān āṭh kūnḍāḷā
emān kūnḍāḷun eka
emān kūnḍāḷu eka
Pṛuthvīno mārag pānchamo ne āḍā
chāndānā chānda aneka
emān pānch khanḍa samāṇā
pānchenān alāyadā thāṇān
Pānchamān to jarā eshiyā moṭun
emānya hindustāna
emānya hindustāna
Hindamān munbaī ek īlāko
vāṇiyāonun dhāma
īlāke gurjar vāḍī
dārū ochho zāzī tāḍī
Gujarātamānya kachchhanī pānkhamān
āvyo kāṭhiyāvāḍa
āvyo kāṭhiyāvāḍa
Emānye vaḷī ek khūṇāmān
shetarunjānā pahāḍa
emān ek gām santāṇun
enun māre karavun gāṇun
Shetarunjānā ḍungarā ḍole
vachamān gānbhu gāma
vachamān gānbhu gāma
Kāḷā bhagatanī līmaḍīnun ṭhūnṭhun
āngaḷī chīndhe tamāma
moṭī moṭī vātamān mārun
nānun gāṇun lāgashe khārun
Shetarunjīnān nīr vahyān jāya
gānbhānī kor ghasāya
gānbhānī kor ghasāya
Gāmane pādar rāmaduvāre
sānjanā āratī thāya
faḷīmān līmaḍī lūme
līnboḷīnān lūmakhān zūme
Ek dīne same vāt rahī gaī
dhāryun dhaṇīnun thāya
dhāryun dhaṇīnun thāya
Māranāro ugāranāro badhun
e ja; kashun nav thāya
kahetān jībh tāḷave chonṭe
vahe lohī dilamān doṭe
Sāv hato din ūjaḷo ne hato
dhom dhakhel bapora
dhom dhakhel bapora
Garamī garamī yogya hatun ṭāṇun
kānḍa jo māravo chora
beṭhun hatun rāmaduvāre
harijan ekākāre
Nav hatā beṭhā bhāvik vachche
bāvājī vānche pāṭha
bāvājī vānche pāṭha
Ek khūṇāmān godaḍī nākhī
vāḷī adab palānṭha
agyāramā kāḷu bhābhā
mūchho jāṇe rūnā gābhā
Kem thayun e to rāmajī jāṇe
chhūṭyā vā bārebāra
chhūṭyā vā bārebāra
Ābhamān meghāḍanbar gājyo
varase mushaḷadhāra
ḍho ḍho ābh ḍhoḷāyun
nadī mahīn ghoḍalun dhāyun
Sanan sanan vīj zabūke
kān fūṭe kakaḍāṭa
kān kūṭe kakaḍāṭa
Koīnān ūnche chhāparān ūḍatān
koīnān ūḍatān hāṭa
māḷāmān kāg kaḷeḷe
zīnkāzīnka ḍāḷīo khele
Kaḍaḍ karatān thāya kaḍākā
vīj zazūme shira
vīj zazūme shira
Paḍī ke paḍashe marashun bāpalā
mūnzāyā dhāraṇadhīra
agyāreye ānkaḍā bhīḍyā
evāmān bāvājī chīḍhyā
Pāpīne māthe vīj zazūme
em lokanī vāṇī gāya
lokanī vāṇī gāya
Agyārene māravā karatān
sārun jo ekane khāya
bāvājīe sāf suṇāvyun
koīneye man nā bhāvyun
Sānbhaḷo sāchanān veṇ sādhujana
sūchavun ek upāya
sūchavun ek upāya
Sāmī faḷīmān ḍolatī līmaḍī
panch e pāpaṇī thāya
jaī jaī hāth aḍāḍo
pāpī shire vījano khāḍo
Ek pachhī ek lok ūṭhe ne
sarvanā dhrūjatā pāya
sarvanā dhrūjatā pāya
Aḍyā ke nā aḍyā karīne
chaṭake pāchhā dhāya
āvīne hāsh karantā
sahune sāthe bāth bhīḍantā
Nav jaṇāe hāth aḍāḍyā
jīvyā navenā nava
jīvyā navenā nava
Kāḷo bhagat to gharaḍun māṇasa
bāvo ke jāvā n daun
līmaḍīe hāth aḍāḍyo
bāvoya pāchho āvyo
Kāḷun karo tam mukhaḍun kāḷā
faṭ re bhagat nāma
faṭ re bhagat nāma
Pāpī tame nakkī vāro tamāro
nām jevān tam kāma
sahu fiṭakār vahāve
bhagatane man n āve
Ḍūlatā dhrūjatā bhagat ūṭhyā
phonchyā e līmaḍī pāsa
phonchyā e līmaḍī pāsa
Kaḍak karato thāya kaḍāko
sahunā addhar shvāsa
bhagatanā rām ramyā shun
pāpī kerun pārakhun to thyun
Sanan karatī vījaḷī āvī
dashane līdhā bātha
dashane līdhā bātha
Kāḷā thaīne kolasā kerā
sahunā pag ne hātha
jīvyo kāḷo līmaḍī keḍe
maryā dash rāmajī meḍe
Jāv jadi koī pānth musāfara
shetarunjīne tīra
shetarunjīne tīra
Gānbhāne pādar rāmaduvāre
thāmajo bhāī lagīra
kadī ko bāḷane jācho
batāvashe thānak sācho
Source : કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી