સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં ભીખ માગતાં શેરીએ
રાજા રાણા ! અક્કડ શેંના ?
વિસાત શી તમ રાજ્ય તણી
કઈ સત્તા પર કૂદકા મારો ?
લાખ કોટિના ભલે ધણી
લાખ તો મૂઠી રાખ બરાબર
ક્રોડ છોડશે સરવાળે
સત્તા સૂકા ઘાસ બરાબર
બળી આસપાસે બાળે
ચક્રવર્તી મહારાજ ચાલિયા
કાળચક્રની ફેરીએ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
ક્યાં છે રાજ્યરાજન આગળનાં
દિવ્ય કહું જે દેવસ્થાન
શોધ્યાં ન મળે સ્થાનદશા કે
ન મળે શોધ્યાં નામનિશાન
લેવો દાખલો ઈરાનનો જે
પૂર્વ પ્રજામાં પામ્યું માન
ચોગમ જેની ધજા ઊડી રહી
રૂમ શામ ને હિન્દુસ્તાન
હાલ વ્હીલું વેરાન ખંડિયેર
શોક સાડી શું પહેરી એ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
ક્યાં જમશેદ ફરેદુન ખુશરો
ક્યાં અરદેશર બાબેગાન
રૂસ્તમ જેવા શૂરવીર ક્યાં
નહિ તુજને મુજને તેનું ભાન
ખબર નહિ યુનાની સિકંદર
કે રૂમી સીઝર ક્યાં ગૂમ
અવનિ કે આકાશ કહે નહિ
ભલે ભવ સારો મારો બૂમ
હશે કહિંક તો હાથ જોડી
ઊભા કિરતાર કચેરીએ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
રામ કૃષ્ણ નરસિંહ પરશુરામ
દશ અવતાર થયા અલોપ
વિક્રમ જેવા વીર રાજનો
ખમે કાળનો કેવો કોપ
ક્યાં મહમદ ગઝની ક્યાં અકબર
રજપુત વીર શિવાજી ક્યાં
રાજપાટના ધણી ધુરંધર
આજ યુદ્ધની બાજી ક્યાં
રાજમહેલમાં ઢોર ફરે ને
કબર તો કૂતરે ઘેરી એ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
ક્યાં નેપોલિયન ચીલઝડપિયો
જીત્યા પૂરવ પશ્ચિમ ખંડ
અતિલોભનો ભોગ બિચારો
અંતે વલખા મારે પંડ
સુણ્યાં પરાક્રમ એવાં બહુ બહુ
સ્વપનાં કે સાચે ઈતિહાસ
નહિ સમજાતું નિશ્ચયપૂર્વક
ઊડી ગયા જ્યાં શ્વાસોચ્છ્વાસ
વિજયરૂપી એ સડો શું લાગ્યો
વિજયવાયુ બહુ ઝેરી એ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
ક્યાં ગઈ ફૂટડી ક્લિયોપેટ્રા
ક્યાં છે એન્ટની સહેલાણી
જંતુ ખાય કે વળગે જાળાં
ભમરા કીટ કહે કહાણી
કબર ગીધડાં ખણે ખોતરે
શિયાળ સમાધિ પર બેસે
સંત શરમથી નીચું જુએ
મહારાજા કોને કહેશે
રાજ્યપતિ રજકણથી નાનો
છે આયુષ આખેરીએ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
દીઠાં સ્મારકસ્થાન ઘણાંએ
કીર્તિકોટ આકાશ ચડ્યા
ખરતાં ખરતાં પથ્થર બાકી
ચૂના માટીએ જકડ્યા
દિલ્હી આગ્રા કનોજ કાશી
ઉજ્જૈન ઉજ્જ્વળતા નાસી
રૂમ શામ ને ઈરાન ઉજ્જડ
રડે ગળામાં લઈ ફાંસી
તવારીખનાં ચિહ્ન ન જાણે કાંઈ
જાણે બધી મશ્કરી એ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
દીઠાં અયોધ્યા બેટ દ્વારિકા
નાથદ્વાર ને હરદ્વારી
ઘરને આંગણે સુરત દેખતાં
છાતી ધબકે છે મારી
ગુર્જરગિરિ સૌરાષ્ટ્ર હાલ શાં
હાય કાળના કાળા કેર
દખ્ખણને દુઃખમાં દેખી
શત્રુ આંખ વિષે પણ આવે ફેર
હજી જોવી શી બાકી નિશાની
રહી રે વિનાશ કેરી એ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
કોટી ગણાં તુંથી મોટા તે
ખોટા પડી ગયા વિસરાઈ
શી તારી સત્તા રે રાજા
સિંહ સમીપ ચકલી તું ભાઈ
રજકણ તું હિમાલય પાસે
વાયુ વાય જરી જોર થકી
ઈશ્વર જાણે ઊડી જશે ક્યા
શોધ્યો મળવાનો ન નકી
શક્તિ વહેમ સત્તા પડછાયો
હા છાયા રૂપેરી એ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
દ્રવ્ય મટોડું હિંમત કુમતિ
ડહાપણ કાદવનું ડહોળું
માનપાન પાણી પરપોટો
કુળ અભિમાન કહું પોલું
આગળ પાછળ જોને રાજા
સત્તાધિશ કે કોટિપતિ
રંક ગમે એવો દરદી પણ
મરશે નહિ તે તારી વતી
ભૂલાઈ જવું મરવે એ બહુ
દુઃખ સર્જ્યું કાળ નમેરી એ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
કુલીન કુળમાં કજાત પુત્રો
પ્રગટ દિસે આ દુનિયામાં
બળિયા વંશજ જુઓ બાયલા
રોગી નિરોગીની જગ્યામાં
સૃષ્ટિનિયમ ફરતું ચક્કર એ
નીચેથી ઊપર ચઢતું
ચઢે તે થકી બમણે વેગે
પૃથ્વી પર પટકાઈ પડતું
શી કહું કાળ અજબ બલિહારી
વિદુરમુખી તુજ લહેરી એ
સગાં દીઠાં મેં શાહ આલમનાં
ભીખ માગતાં શેરીએ
सगां दीठां में शाह आलमनां भीख मागतां शेरीए
राजा राणा ! अक्कड शेंना ?
विसात शी तम राज्य तणी
कई सत्ता पर कूदका मारो ?
लाख कोटिना भले धणी
लाख तो मूठी राख बराबर
क्रोड छोडशे सरवाळे
सत्ता सूका घास बराबर
बळी आसपासे बाळे
चक्रवर्ती महाराज चालिया
काळचक्रनी फेरीए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
क्यां छे राज्यराजन आगळनां
दिव्य कहुं जे देवस्थान
शोध्यां न मळे स्थानदशा के
न मळे शोध्यां नामनिशान
लेवो दाखलो ईराननो जे
पूर्व प्रजामां पाम्युं मान
चोगम जेनी धजा ऊडी रही
रूम शाम ने हिन्दुस्तान
हाल व्हीलुं वेरान खंडियेर
शोक साडी शुं पहेरी ए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
क्यां जमशेद फरेदुन खुशरो
क्यां अरदेशर बाबेगान
रूस्तम जेवा शूरवीर क्यां
नहि तुजने मुजने तेनुं भान
खबर नहि युनानी सिकंदर
के रूमी सीझर क्यां गूम
अवनि के आकाश कहे नहि
भले भव सारो मारो बूम
हशे कहिंक तो हाथ जोडी
ऊभा किरतार कचेरीए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
राम कृष्ण नरसिंह परशुराम
दश अवतार थया अलोप
विक्रम जेवा वीर राजनो
खमे काळनो केवो कोप
क्यां महमद गझनी क्यां अकबर
रजपुत वीर शिवाजी क्यां
राजपाटना धणी धुरंधर
आज युद्धनी बाजी क्यां
राजमहेलमां ढोर फरे ने
कबर तो कूतरे घेरी ए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
क्यां नेपोलियन चीलझडपियो
जीत्या पूरव पश्चिम खंड
अतिलोभनो भोग बिचारो
अंते वलखा मारे पंड
सुण्यां पराक्रम एवां बहु बहु
स्वपनां के साचे ईतिहास
नहि समजातुं निश्चयपूर्वक
ऊडी गया ज्यां श्वासोच्छ्वास
विजयरूपी ए सडो शुं लाग्यो
विजयवायु बहु झेरी ए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
क्यां गई फूटडी क्लियोपेट्रा
क्यां छे एन्टनी सहेलाणी
जंतु खाय के वळगे जाळां
भमरा कीट कहे कहाणी
कबर गीधडां खणे खोतरे
शियाळ समाधि पर बेसे
संत शरमथी नीचुं जुए
महाराजा कोने कहेशे
राज्यपति रजकणथी नानो
छे आयुष आखेरीए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
दीठां स्मारकस्थान घणांए
कीर्तिकोट आकाश चड्या
खरतां खरतां पथ्थर बाकी
चूना माटीए जकड्या
दिल्ही आग्रा कनोज काशी
उज्जैन उज्ज्वळता नासी
रूम शाम ने ईरान उज्जड
रडे गळामां लई फांसी
तवारीखनां चिह्न न जाणे कांई
जाणे बधी मश्करी ए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
दीठां अयोध्या बेट द्वारिका
नाथद्वार ने हरद्वारी
घरने आंगणे सुरत देखतां
छाती धबके छे मारी
गुर्जरगिरि सौराष्ट्र हाल शां
हाय काळना काळा केर
दख्खणने दुःखमां देखी
शत्रु आंख विषे पण आवे फेर
हजी जोवी शी बाकी निशानी
रही रे विनाश केरी ए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
कोटी गणां तुंथी मोटा ते
खोटा पडी गया विसराई
शी तारी सत्ता रे राजा
सिंह समीप चकली तुं भाई
रजकण तुं हिमालय पासे
वायु वाय जरी जोर थकी
ईश्वर जाणे ऊडी जशे क्या
शोध्यो मळवानो न नकी
शक्ति वहेम सत्ता पडछायो
हा छाया रूपेरी ए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
द्रव्य मटोडुं हिंमत कुमति
डहापण कादवनुं डहोळुं
मानपान पाणी परपोटो
कुळ अभिमान कहुं पोलुं
आगळ पाछळ जोने राजा
सत्ताधिश के कोटिपति
रंक गमे एवो दरदी पण
मरशे नहि ते तारी वती
भूलाई जवुं मरवे ए बहु
दुःख सर्ज्युं काळ नमेरी ए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
कुलीन कुळमां कजात पुत्रो
प्रगट दिसे आ दुनियामां
बळिया वंशज जुओ बायला
रोगी निरोगीनी जग्यामां
सृष्टिनियम फरतुं चक्कर ए
नीचेथी ऊपर चढतुं
चढे ते थकी बमणे वेगे
पृथ्वी पर पटकाई पडतुं
शी कहुं काळ अजब बलिहारी
विदुरमुखी तुज लहेरी ए
सगां दीठां में शाह आलमनां
भीख मागतां शेरीए
Sagan Dithan Men Shah Alamanan Bhikh Magatan Sherie
Raja rana ! Akkad shenna ? Visat shi tam rajya tani
Kai satta par kudaka maro ? Lakh kotina bhale dhani
Lakh to muthi rakh barabara
Krod chhodashe saravale
Satta suka ghas barabara
Bali asapase bale
Chakravarti maharaj chaliya
Kalachakrani ferie
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Kyan chhe rajyarajan agalanan
Divya kahun je devasthana
Shodhyan n male sthanadasha ke
N male shodhyan namanishana
Levo dakhalo iranano je
Purva prajaman pamyun mana
Chogam jeni dhaja udi rahi
Rum sham ne hindustana
Hal vhilun veran khandiyera
Shok sadi shun paheri e
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Kyan jamashed faredun khusharo
Kyan aradeshar babegana
Rustam jeva shuravir kyan
Nahi tujane mujane tenun bhana
Khabar nahi yunani sikandara
Ke rumi sizar kyan guma
Avani ke akash kahe nahi
Bhale bhav saro maro buma
Hashe kahinka to hath jodi
Ubha kiratar kacherie
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Ram krushna narasinha parashurama
Dash avatar thaya alopa
Vikram jeva vir rajano
Khame kalano kevo kopa
Kyan mahamad gazani kyan akabara
Rajaput vir shivaji kyan
Rajapatana dhani dhurandhara
Aj yuddhani baji kyan
Rajamahelaman dhor fare ne
Kabar to kutare gheri e
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Kyan nepoliyan chilazadapiyo
Jitya purav pashchim khanda
Atilobhano bhog bicharo
Ante valakha mare panda
Sunyan parakram evan bahu bahu
Svapanan ke sache itihasa
Nahi samajatun nishchayapurvaka
Udi gaya jyan shvasochchhvasa
Vijayarupi e sado shun lagyo
Vijayavayu bahu zeri e
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Kyan gai futadi kliyopetra
Kyan chhe entani sahelani
Jantu khaya ke valage jalan
Bhamara kit kahe kahani
Kabar gidhadan khane khotare
Shiyal samadhi par bese
Santa sharamathi nichun jue
Maharaja kone kaheshe
Rajyapati rajakanathi nano
Chhe ayush akherie
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Dithan smarakasthan ghanane
Kirtikot akash chadya
Kharatan kharatan paththar baki
Chuna matie jakadya
Dilhi agra kanoj kashi
Ujjain ujjvalata nasi
Rum sham ne iran ujjada
Rade galaman lai fansi
Tavarikhanan chihna n jane kani
Jane badhi mashkari e
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Dithan ayodhya bet dvarika
Nathadvar ne haradvari
Gharane angane surat dekhatan
Chhati dhabake chhe mari
Gurjaragiri saurashtra hal shan
Haya kalana kala kera
Dakhkhanane duahkhaman dekhi
Shatru ankh vishe pan ave fera
Haji jovi shi baki nishani
Rahi re vinash keri e
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Koti ganan tunthi mota te
Khota padi gaya visarai
Shi tari satta re raja
Sinha samip chakali tun bhai
Rajakan tun himalaya pase
Vayu vaya jari jor thaki
Ishvar jane udi jashe kya
Shodhyo malavano n naki
Shakti vahem satta padachhayo
Ha chhaya ruperi e
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Dravya matodun hinmat kumati
Dahapan kadavanun daholun
Manapan pani parapoto
Kul abhiman kahun polun
Agal pachhal jone raja
Sattadhish ke kotipati
Ranka game evo daradi pana
Marashe nahi te tari vati
Bhulai javun marave e bahu
Duahkh sarjyun kal nameri e
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Kulin kulaman kajat putro
Pragat dise a duniyaman
Baliya vanshaj juo bayala
Rogi nirogini jagyaman
Srushtiniyam faratun chakkar e
Nichethi upar chadhatun
Chadhe te thaki bamane vege
Pruthvi par patakai padatun
Shi kahun kal ajab balihari
Viduramukhi tuj laheri e
Sagan dithan men shah alamanan
Bhikh magatan sherie
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān bhīkh māgatān sherīe
Rājā rāṇā ! Akkaḍ shennā ? Visāt shī tam rājya taṇī
Kaī sattā par kūdakā māro ? Lākh koṭinā bhale dhaṇī
Lākh to mūṭhī rākh barābara
Kroḍ chhoḍashe saravāḷe
Sattā sūkā ghās barābara
Baḷī āsapāse bāḷe
Chakravartī mahārāj chāliyā
Kāḷachakranī ferīe
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Kyān chhe rājyarājan āgaḷanān
Divya kahun je devasthāna
Shodhyān n maḷe sthānadashā ke
N maḷe shodhyān nāmanishāna
Levo dākhalo īrānano je
Pūrva prajāmān pāmyun māna
Chogam jenī dhajā ūḍī rahī
Rūm shām ne hindustāna
Hāl vhīlun verān khanḍiyera
Shok sāḍī shun paherī e
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Kyān jamashed faredun khusharo
Kyān aradeshar bābegāna
Rūstam jevā shūravīr kyān
Nahi tujane mujane tenun bhāna
Khabar nahi yunānī sikandara
Ke rūmī sīzar kyān gūma
Avani ke ākāsh kahe nahi
Bhale bhav sāro māro būma
Hashe kahinka to hāth joḍī
Ūbhā kiratār kacherīe
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Rām kṛuṣhṇa narasinha parashurāma
Dash avatār thayā alopa
Vikram jevā vīr rājano
Khame kāḷano kevo kopa
Kyān mahamad gazanī kyān akabara
Rajaput vīr shivājī kyān
Rājapāṭanā dhaṇī dhurandhara
Āj yuddhanī bājī kyān
Rājamahelamān ḍhor fare ne
Kabar to kūtare gherī e
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Kyān nepoliyan chīlazaḍapiyo
Jītyā pūrav pashchim khanḍa
Atilobhano bhog bichāro
Ante valakhā māre panḍa
Suṇyān parākram evān bahu bahu
Svapanān ke sāche ītihāsa
Nahi samajātun nishchayapūrvaka
Ūḍī gayā jyān shvāsochchhvāsa
Vijayarūpī e saḍo shun lāgyo
Vijayavāyu bahu zerī e
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Kyān gaī fūṭaḍī kliyopeṭrā
Kyān chhe enṭanī sahelāṇī
Jantu khāya ke vaḷage jāḷān
Bhamarā kīṭ kahe kahāṇī
Kabar gīdhaḍān khaṇe khotare
Shiyāḷ samādhi par bese
Santa sharamathī nīchun jue
Mahārājā kone kaheshe
Rājyapati rajakaṇathī nāno
Chhe āyuṣh ākherīe
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Dīṭhān smārakasthān ghaṇāne
Kīrtikoṭ ākāsh chaḍyā
Kharatān kharatān paththar bākī
Chūnā māṭīe jakaḍyā
Dilhī āgrā kanoj kāshī
Ujjain ujjvaḷatā nāsī
Rūm shām ne īrān ujjaḍa
Raḍe gaḷāmān laī fānsī
Tavārīkhanān chihna n jāṇe kānī
Jāṇe badhī mashkarī e
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Dīṭhān ayodhyā beṭ dvārikā
Nāthadvār ne haradvārī
Gharane āngaṇe surat dekhatān
Chhātī dhabake chhe mārī
Gurjaragiri saurāṣhṭra hāl shān
Hāya kāḷanā kāḷā kera
Dakhkhaṇane duahkhamān dekhī
Shatru ānkh viṣhe paṇ āve fera
Hajī jovī shī bākī nishānī
Rahī re vināsh kerī e
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Koṭī gaṇān tunthī moṭā te
Khoṭā paḍī gayā visarāī
Shī tārī sattā re rājā
Sinha samīp chakalī tun bhāī
Rajakaṇ tun himālaya pāse
Vāyu vāya jarī jor thakī
Īshvar jāṇe ūḍī jashe kyā
Shodhyo maḷavāno n nakī
Shakti vahem sattā paḍachhāyo
Hā chhāyā rūperī e
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Dravya maṭoḍun hinmat kumati
Ḍahāpaṇ kādavanun ḍahoḷun
Mānapān pāṇī parapoṭo
Kuḷ abhimān kahun polun
Āgaḷ pāchhaḷ jone rājā
Sattādhish ke koṭipati
Ranka game evo daradī paṇa
Marashe nahi te tārī vatī
Bhūlāī javun marave e bahu
Duahkh sarjyun kāḷ namerī e
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Kulīn kuḷamān kajāt putro
Pragaṭ dise ā duniyāmān
Baḷiyā vanshaj juo bāyalā
Rogī nirogīnī jagyāmān
Sṛuṣhṭiniyam faratun chakkar e
Nīchethī ūpar chaḍhatun
Chaḍhe te thakī bamaṇe vege
Pṛuthvī par paṭakāī paḍatun
Shī kahun kāḷ ajab balihārī
Viduramukhī tuj laherī e
Sagān dīṭhān men shāh ālamanān
Bhīkh māgatān sherīe
Source : બહેરામજી મલબારી